Overtuigingen over opvoeden

Toen ik bijna drie jaar geleden moeder werd had ik natuurlijk nog totaal geen kaas gegeten van opvoeden. Nu nog eigenlijk niet haha, maar voorheen had ik er ook nooit bewust over nagedacht en dat heb ik de afgelopen jaren natuurlijk wel veel gedaan.

Ik zie ons sowieso wel als redelijk bewuste ouders.

Wij doen bijna nooit iets ‘omdat een ander het ook zo doet’. Ook stellen wij best veel dingen ter discussie. We lezen veel over opvoeden waardoor we vanuit verschillende invalshoeken kijken naar thema’s als voeding, slapen, gedrag etc.

Juist omdat we (volgens mij dan) behoorlijk open minded zijn, valt het mij op dat er nog zo veel vaste overtuigingen zijn over opvoeden. Toegegeven, die hoor je veel in de generatie van onze eigen ouders maar ook mensen van onze eigen leeftijd hebben soms nog van die ouderwetse opvattingen.

Ik noem een paar overtuigingen over opvoeden met mijn eigen mening erbij.

Je moet een baby laten huilen

En soms wordt daar dan zelfs nog aan toegevoegd: ‘daar krijgt het sterke longetjes van.’
Tenenkrommend! Natuurlijk ga je als ouder echt niet op ieder kikje reageren maar zeker baby’s hebben maar één manier om hun behoefte te communiceren en dat is door te huilen. En aangezien de behoeften van een baby nog maar heel primair zijn, hoor je daar volgens mij op te reageren.

Ik denk dat je het hechtingsproces verstoort door een baby alleen in zijn of haar bedje te laten huilen. Daar waar je een baby veiligheid, geborgenheid en vertrouwen wilt geven, zeg je nu eigenlijk dat ie als ie angstig of verdrietig is, op zichzelf aangewezen is.

Overigens vond ik hier ook een interessant artikel over voor wie er meer over wil lezen.

Als kinderen ouder worden, wordt het natuurlijk wel een ander verhaal. Een kind in Kiki’s leeftijd (3) weet verdomd goed wanneer het huilen ook kan inzetten om haar ouders te manipuleren. Maar dat hoor je wel aan de manier van huilen!

Als je een kind in een draagdoek draagt, wordt het een verwend kind

Say what? Als ik 1 item zeker in het eerste jaar van Kiki’s leven niet had willen missen, dan is het wel de draagdoek. Wat heb ik daar veel plezier van gehad.

Ik kan zo veel voordelen uit eigen ervaring opnoemen. Het is praktisch omdat je je handen vrij hebt. Je komt tegemoet aan de huidhonger die een baby altijd heeft. Dragen helpt bij krampjes. Dragen is beter dan in een kinderwagen liggen voor de motorische ontwikkeling. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Het belangrijkste argument vind ik ook hier weer het argument van de hechting. Een baby die gedragen wordt voelt zich veilig in de directe nabijheid van de moeder (of vader!). Als Kiki bijvoorbeeld huilde of krampjes had, knoopte ik haar in de draagdoek en zag je haar onmiddellijk kalmeren. En in mijn ogen kan een baby niet te veel hechten. Maar misschien verwarren mensen met deze overtuiging hechten wel met verwennen.

Een kind hoort in zijn eigen bed

In de basis ben ik het hier zelfs wel mee eens. Ik beschouw mijn eigen bed namelijk als een plek waar ik me veilig voel en tot rust kan komen. In die zin vind ik het belangrijk dat Kiki dat ook leert. Dat ze ondanks dat ze alleen in haar bed ligt wel veilig is.

Maar er zijn natuurlijk uitzonderingen. Vanaf dat Kiki een week of 8 was, sliep ze door. Tot een paar maanden geleden sliep ze perfect. Als je haar ’s avonds in bed legde was je de deur nog niet uit of ze sliep al. Wat hadden wij toch een makkelijke slaper.

Maar toen brak er een fase aan met slaapproblemen. Ik denk dat ze meer begon te dromen en ineens was haar bed ‘eng’. Het experimenteren begon. We hebben zelfs een tijdje bij toerbeurt naast haar gezeten tot ze in slaap viel.  Ook heeft ze een paar weken op onze slaapkamer geslapen. Soms in haar campingbed maar wel in onze nabijheid en soms zelfs tussen ons in.

We zien het maar als een fase. Blijkbaar heeft ze ons en onze nabijheid nu weer even harder nodig. We zijn nu zo ver dat we haar ’s avonds in haar eigen bed leggen en dan nog een tijdje op de bovenverdieping blijven ‘rommelen’. Zo merkt ze dat we wel in de buurt zijn maar ligt ze toch in haar eigen bed.

Waarom irriteer ik me dan toch aan de stelling dat een kind in zijn eigen bed hoort? Het zit ‘m denk ik in het dogmatische. Die mensen denken ook dat je er nooit meer vanaf komt en dat het kind het echt leuk vindt om op zijn 15e nog tussen zijn ouders in te slapen.

Ik heb ook veel gelezen over waarom je juist wél samen zou slapen en ik moet zeggen dat er voor die argumenten ook veel te zeggen valt. Mij zul je dus ook niet snel ouders zien veroordelen die wel voor samen slapen kiezen.

Je moet altijd consequent zijn

Zou dat niet handig zijn? Dat je altijd consequent bent. Hoewel ik consequent zijn een belangrijk streven vind, denk ik dat het een illusie is om altijd consequent te zijn. Consequent zijn vraagt namelijk van je dat je altijd op dezelfde manier reageert en dat is in mijn ogen niet menselijk. Situaties verschillen en je bent zelf ook niet altijd dezelfde persoon.

In de research voor dit artikel kwam ik dit artikel tegen over de mythe van consequent zijn. Ik kan me er he-le-maal in vinden.

Wel vind ik het belangrijk om basisafspraken te hebben en je daar zo veel mogelijk aan te houden. Ik zal het proberen toe te lichten met een voorbeeld:

Wij vinden het belangrijk om aan tafel te eten en aan tafel te blijven zitten tot iedereen klaar is met eten. Meestal lukt dat ook aardig. Soms niet. Ik kan me een situatie herinneren dat mijn ouders kwamen eten toen JW een week in het buitenland zat. Kiki mocht van mij eerder van tafel af en mijn ouders vroegen zich af waarom ik toen niet consequent was.

Het antwoord was simpel: in je eentje een week voor een peuter zorgen, is een tikkeltje intensiever dan met zijn tweeën. En dus had ik op dat moment een houding van ‘pick your battles’. Zou ik ernaar gestreefd hebben om in alles ‘consequent’ te zijn, dan had ik die week waarschijnlijk een grote strijd moeten voeren. Zo simpel kan het dus zijn. En nee, ik ben er heus niet bang voor dat Kiki er meteen misbruik van maakt als ik een keer niet consequent ben 😉

Gedrag corrigeer je met straf

Yep. Hebben wij ook geprobeerd hoor. Zeker met een dwarse peuter is het niet makkelijk om te bedenken hoe je gewenst gedrag kunt bewerkstelligen. Maar oh wat voelt het fout om straf te geven. Daar komt bij dat ik vanuit mijn coachopleiding best wel wat weet over conditionering en het veranderen van ongewenst gedrag.

Maar hoe dan wel? Natuurlijk ken ik de theorie. En weet ik dat achter ieder ongewenst gedrag een behoefte zit. En dat straffen, belonen of zelfs uitleggen daar niet zo veel effect op heeft maar dat je eigenlijk de behoefte zou moeten achterhalen. Maar zoals ik al eerder zei, ben ik ook maar een mens. En denk ik niet als Kiki een driftbui heeft ‘Goh, hoe zou ik haar nou eens kunnen helpen om het anders te doen?’ Nee, dan zet ik haar even apart. Niet als straf maar om even tot bedaren te komen. En naderhand praten we er samen over. Wat was er aan de hand? Was je boos of verdrietig? Als je nou nog eens boos wordt, kun je dan niet beter op een kussen slaan dan op mama? 😉

Ik weet het: nog altijd een beetje halfslachtig. Maar ik doe mijn best.

Ken jij nog meer van dit soort vaste overtuigingen? Deel ze gerust in de comments.