In ons huishouden verschillen we niet vaak van mening over opvoedingskwesties maar een van de dingen waar manlief duidelijk strikter in is dan ik, is het gebruik van de fietshelm bij onze (bijna) 6-jarige.
Reden voor mij om me eens te verdiepen in de argumenten voor of tegen het gebruik van een fietshelm. En wat vinden ’toonaangevende’ instanties nu eigenlijk? Ik zette het voor je op een rijtje. En voor mezelf dus ook 😉
Nederland fietsland
Wij staan natuurlijk bekend als fietsland en jawel, zodra de meeste kinderen kunnen lopen, worden ze al snel op een loopfietsje geplant om vervolgens met gezwinde spoed de overstap te maken naar een fiets met zijwieltjes en vervolgens naar een ‘echte’ fiets. Nu valt het met de drukte in onze provinciestad nog wel mee maar zelfs hier word je op de stoep soms al bijna van de sokken gereden door een scooter.
Ondanks het feit dat wij hét fietsland zijn, zie je bij ons nog niet veel mensen (kinderen of volwassenen) met een helm op fietsen. Ik heb me laten vertellen dat het er wel snel meer worden.
In veel andere landen is helmgebruik meer gangbaar (Duitsland) of zelfs verplicht (Frankrijk en Spanje). Ik las dat zowel de Fietsersbond als Veilig Verkeer Nederland weliswaar erg voor het gebruik van fietshelmen zijn maar van een verplichting niets willen weten. Het argument daarvoor is dat het fietsgebruik dan waarschijnlijk zal verminderen.
Risicoperceptie
Vroeger hoefde ik ook nooit een helm op op de fiets. Nou zou dat in mijn geval wel beter geweest zijn want ik was niet zo’n ster in fietsen haha. Maar vroeger mocht je ook nog zonder autogordels achterin of in het vliegtuig naast een rokende medereiziger zitten. Tijden veranderen en de risicoperceptie dus ook.
Maar wat definieer je als risicovol? Toen Kiki 2 jaar was, klom ze al in de hoogste klimrekken. Ik stond erbij een keek ernaar. Maar ik zou het bijvoorbeeld niet in mijn hoofd halen om haar onbeschermd in de auto te zetten. Toen wij twee jaar geleden ons nare auto-ongeluk hadden was een van de eerste dingen die de ambulancebroeder deed, controleren in wat voor soort autostoeltje het kind gezeten had.
Je zou dus kunnen zeggen dat ik in Kiki’s eigen handelen en inzicht misschien meer vertrouwen heb dan in dat van anderen. Mede-weggebruikers in dit geval. Maar iedereen weet dat een ongeluk nu eenmaal in een klein hoekje zit. Waarom zou een kind wel vallen op een langere fietstocht met het gezin maar niet als hij of zij maar honderd meter hoeft te fietsen naar het huis van een vriendje?
Cijfers
Ik heb eens gezocht naar ondersteunend cijfermateriaal. Volgens het Instituut Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid voorkomt een fietshelm bij kinderen 5 doden en 140 ernstig gewonden per jaar. Jouw kind zal er maar een van zijn.
Overigens schijnt een fietshelm bij kinderen vooral goed te zijn bij eenzijdige ongevallen met een snelheid tot 20 km per uur. Een botsing met een auto gebeurt immers vaak al met hogere snelheid.
Anders dan wat veel doemdenkers je willen doen geloven is het meeste hoofdletsel niet ernstig: zwaar hersenletsel komt ‘maar’ in 1% van de gevallen voor.
Jouw verantwoordelijkheid als ouder kan niet zo veel met cijfers
Dat neem ik tenminste maar even aan. Want ook al zijn de statistieken misschien niet dramatisch en angstaanjagend, het gaat wel om jouw bloedje. En wij weten inmiddels uit eigen ervaring dat er maar een gevaarlijke gek op de weg hoeft te zitten om toch een ongeluk met nare gevolgen te veroorzaken.
En ja ik snap ook dat je als ouder niet té bezorgd of betuttelend wilt zijn. Maar kun je wel daadwerkelijk té bezorgd zijn? Ja misschien als je je kind überhaupt nooit buiten laat komen 😉
Heeft het kind ook nog iets te zeggen?
Nou daar kan ik kort over zijn: nee dus. Wij hebben Kiki vanaf dat ze nog bij mij achterop de fiets zat al aan de helm laten wennen dus ik hoor haar er niet of nauwelijks over klagen. Maar ook al zou ze dat wel doen, sommige dingen staan gewoon niet ter discussie. Die autogordel zou je misschien ook liever niet om hebben en bij strenge vorst vind je je handschoenen misschien ook wel niet fijn maar daar heb je maar mee te dealen.
Onze conclusie
Wij laten ons kind dus een fietshelm dragen. Meestal, zeg ik daar wel heel eerlijk bij. En het is gelukkig ook geen strijd of zo omdat het dametje niet anders gewend is. Als we gaan fietsen is het opzetten van de fietshelm net zo’n routine als het aandoen van de jas of schoenen. Met de statistieken kan ik nog altijd niet zo heel veel nu ik me er in verdiept heb, maar wij zijn misschien toch ook gewoon pragmatisch: baat het niet dan schaadt het ook niet.
Laat jij jouw kind een fietshelm dragen en waarom wel of niet?
PS Om de vraag maar voor te zijn:
Dragen we zelf een helm op de fiets?
Eerlijk gezegd niet als we een boodschapje op de fiets gaan doen maar wel als we een langere tocht gaan maken.
Reageren staat uit.