De vraag in hoeverre je foto’s en video’s van je kinderen online deelt is al bijna zo oud als sociale media zelf zijn. Ik ken mensen die uitgesproken tegen het delen van beeldmateriaal van hun kinderen zijn en ik ken mensen die iedere kleurplaat (geslaagd of niet) van hun kind met de rest van de wereld willen delen. Zelf zit ik er een beetje tussenin.
Gisteren las ik een uitspraak van de rechter die een moeder verbood om nog langer beeldmateriaal van haar kinderen openbaar te maken. In dit artikel vertel ik je wat er aan de hand was. En natuurlijk krijg je ook mijn mening en vraag ik om de jouwe 😉
De rechtszaak
In de uitspraak zelf kun je de hele zaak nalezen maar aangezien het juridische jargon niet voor iedereen even makkelijk leest, vat ik het in normaal Nederlands samen. Daar heb ik tenslotte mijn werk van gemaakt 😉
Goed, een vader spant een zaak aan tegen zijn ex-vrouw. Deze man en vrouw hebben samen twee kinderen van 4 en 6 en ze zijn dus gescheiden. De vrouw -die van origine Spaanse is- vlogt over haar dagelijks leven en in die vlogs komen ook beelden van haar kinderen voor. De vader vindt dat daarmee het recht op privacy van de kinderen in het geding is. Hij is bang dat de filmpjes ‘rond gaan zwerven’ over het internet en dat de kinderen daar in de toekomst misschien mee gepest gaan worden.
De moeder verweert zich uiteraard. Zij zegt dat ze de vlogs maakt om aan haar volgers te laten zien hoe de Nederlandse cultuur is en vooral hoe in Nederland kinderen opgevoed worden. Zij zegt dat ze de vlogs begonnen is met medeweten én medewerking van de vader. Bovendien, zo zegt zij, groeien kinderen op in een wereld met sociale media en probeert zij bij te dragen aan de educatie via sociale media.
De vader wint
De rechtbank is namelijk van mening dat inderdaad de privacy van de kinderen in het geding is en dat de kinderen zich daar zelf niet tegen kunnen verweren. De rechtbank ‘acht het niet ondenkbaar’ dat de kinderen op een later moment gepest zouden kunnen worden met de beelden.
De moeder moet alle vlogs offline halen en ze mag geen nieuwe berichten meer plaatsen waarin haar kinderen te zien of te horen zijn. Ze mag wel beeldmateriaal plaatsen op bijvoorbeeld een afgeschermde Facebook-pagina mits ze daar niet meer dan 250 ‘vrienden’ heeft en die vrienden allemaal zelf toegang heeft gegeven. Het feit dat de moeder inmiddels verdient aan de vlogs wordt niet meegewogen in de beslissing.
Terecht?
Ik vind van wel. En ik heb daar twee argumenten bij.
Ten eerste vind ik het in de basis prima dat ouders hun kinderen laten zien op sociale media (dat doe ik immers ook!) maar daar moeten ze het wel samen over eens zijn. Als ouders heb je gezamenlijk de plicht om na te denken over de privacy van je kinderen en belangen daarin goed af te wegen. Nu lees ik in de uitspraak wel dat de vader in eerste instantie zelf meewerkte aan de vlogs en nu dit eist dus het lijkt me niet ondenkbaar dat dit ook wel een klein gevalletje vechtscheiding is. Maar wat overeind blijft staan is dat je samen verantwoordelijk bent voor de bescherming van de privacy van je kind en als een van de twee niet wil dat er beelden openbaar gemaakt worden, dan moet je dat dus ook niet doen.
Ten tweede ben ik het deels zelfs wel eens met de moeder als zij zegt dat kinderen opgroeien in een wereld waarin sociale media heel normaal zijn geworden. Toch vind ik dat het recht op privacy zwaarder weegt dan het argument dat zij haar volgers dingen wil leren over de Nederlandse cultuur. Zeker nu zij voor het maken van de vlogs ook geld of spullen krijgt. In mijn recente artikel over peuter-influencers schreef ik al dat de kinderen er zelf immers geen stem in hebben.
Maar Kristel, jij deelt toch ook foto’s en filmpjes van Kiki?
Zeker! Maar daar hebben JW en ik samen ook behoorlijk goed over nagedacht.
Natuurlijk vinden wij haar privacy ook belangrijk. Iemand maakte eens de vergelijking met mijn eigen jeugd. In die tijd maakten mijn ouders ook veel foto’s en plakten die in een fotoalbum (ach wat was het leven overzichtelijk). Hoe zou ik het vinden als dat fotoalbum ergens in de straat zou liggen waar iedereen het kan inzien?
Persoonlijk zou ik dat niet erg vinden. Zeker, ik vind mijn eigen privacy ook belangrijk, maar ik ben ook pragmatisch. Wat heeft iemand er aan om foto’s van een kleine Kristel te zien die op de schommel zit? En zou iemand mij jaren later willen confronteren met mijn bloempotkapsel op mijn eerste schoolfoto? Maar dan gaat het dus wel heel erg om de soort foto. Als in dat fotoalbum alleen maar blote Kristeltjes in het badje zouden staan, dan zou ik me zeker wel bedenken.
Om die reden kijken wij ook bewust naar wat we wel en niet online zetten, op welk medium en hoe daar de privacy-instellingen zijn. Maar waarom plaatsen wij dan foto’s online? Juist, om familie en vrienden die ver weg wonen en die we niet zo vaak zien, op de hoogte te houden van wat zich afspeelt in ons dagelijks leven. Vroeger stopte vader af en toe een afdruk in een enveloppe en werd die aan wat ooms en tantes gestuurd. Tegenwoordig bereik je veel sneller veel meer mensen. En ja, daar zitten ook gevaren aan.
En zoals ik al zei kan ik me deels ook wel vinden in het argument van de moeder dat we nu eenmaal in een tijd leven waarin sociale media steeds normaler worden. Ik merk zelf soms al dat als ik iemand google en niets over die persoon kan vinden dat ik dat dan eerder ‘vreemd’ dan ‘normaal’ vind.
Anno 2018 denk ik dat mediawijsheid een belangrijk onderdeel uitmaakt van de opvoeding van kinderen. Als Kiki wat ouder is, zullen wij zeker om haar mening vragen. En haar ook uitleggen dat ze niet zomaar foto’s van vriendjes mag verspreiden zonder die vrienden om toestemming te hebben gevraagd. Zelf plaatsen wij ook geen foto’s waar andere kinderen herkenbaar opstaan, tenzij we daar toestemming voor hebben. Dus een speelafspraakje met een schoolvriendinnetje kan nog zo leuk zijn geweest. De foto’s daarvan plaatsen wij niet online.
Het blijft een lastige discussie
Ik begrijp dus mensen die zeggen dat ze helemaal niets van hun kinderen delen omdat die kinderen daar geen stem in hebben. En ik begrijp mensen die juist wel veel delen. Het belangrijkste is denk ik om er a) niet al te krampachtig mee om te gaan en b) je steeds bewust te blijven van wat je plaatst en waarom.
Hoe sta jij hierin?
Volg mij ook op social media!
2 reacties
Ja, dat is natuurlijk ook weer zoiets. Dat je kinderen in de openbare ruimte alsnog gefotografeerd worden. En dan maar hopen dat iedereen zijn of haar gezonde verstand blijft gebruiken.